Pages

June 4, 2010

Toos Arends bezoekt Jan Bokma

Jan Bokma
4 juni
Jan Bokma heeft een atelier in ‘Alaska’ , een loods aan de rand van de stad Groningen. Hij vindt het een stimulerende plek omdat hij er tussen jonge mensen uit verschillende disciplines werkt. Onze afspraak vindt daar plaats op een moment vlak voor de open atelierdagen. Er staat een grote installatie met oud werk van purschuim. En een nieuw geluidswerk met tekst die beeld evoceert. Het is een goede mix omdat het aangeeft waar hij zich op dit moment in zijn creatieve proces bevindt: tussen het maken van objecten rond het thema het ‘museum’ en het zoeken naar een modus voor werk dat de toeschouwer als onderwerp heeft. Over dat laatste heb ik enige jaren geleden een correspondentie met hem gevoerd. Ik miste een aspect dat de aandacht van de kijker opeist in zijn werk en helderheid, waardoor je er geen vat op krijgt. Jan ziet het probleem vooral in de neiging om te vervallen in het ‘opstapelen’ van dingen en ideeën rond een onderwerp, waardoor hij de helderheid uit het oog verliest. Over het eerste grote project rond het thema ‘toeschouwer’ dat hij in NEST maakte, is hij niet tevreden. Zijn uitgangspunt, de schuifelende menigte langs de schilderijen van Van Gogh in het gelijknamige museum, leverden wel een goed idee op en een overtuigende motivatie maar de uitvoering werkte niet zoals hij had verwacht. Het gaat dus vooral om het vinden van de juiste vertaling van het idee in (fysieke) voorstelling. De neiging om zich teveel te laten afleiden door het ‘maken’ van objecten probeert hij nu rigoureus te bestrijden door geluidswerk te gaan maken. Via een koptelefoon krijgt het publiek teksten te horen die iets zeggen over het artistieke proces, het maken. Het zou de ‘missing link’ kunnen zijn tussen zijn werk dat voortkomt uit het omgaan met fysiek materiaal en werk dat een duidelijk concept als uitgangspunt heeft. Hij is er mee aan het experimenteren.

Op grond van ons gesprek heb ik voorgesteld om Hans, Daan, NP3 en mij te gebruiken voor de kritische reflectie op zijn nieuwste ontwikkelingen en op 11 juni een idee aan ons voor te leggen met een voorstel voor de realisatie. Dat zou het laatste geluidswerk kunnen zijn. (heb het nu niet in volle werking gezien omdat er een theatergroep bezig was met veel lawaai). Beperking en concentratie zou daarbij het resultaat moeten zijn, want dat is volgens mij het probleem, het is te vaag in z’n uitvoering.
Verder zou hij eens naar het werk van Falke Pisano kunnen kijken, misschien inspireert dat qua inhoud, vorm en performance. Meer algemeen kan het van belang voor hem zijn een duidelijker beeld te krijgen over hoe beelden binnen zijn werk moeten functioneren, en wat ze moeten uitlokken bij publiek (psychologie). En hoever je een idee kunt terugbrengen tot zijn essentie zonder dat de werking verloren gaat. Concentratie. Een inspirerende omgeving kan daarbij van belang zijn, of dat nu in Los Angels of ‘Alaska’ is.